Dwie skrajne grupy, jeden wspólny cel: bezpieczna podróż.
Młodzi kierowcy, pełni werwy i pewni siebie, często przeceniają swoje umiejętności. Starsi, doświadczeni, ale ze zmysłami osłabionymi przez czas, również stają przed wyzwaniami na drodze. Jak zapewnić bezpieczeństwo obu grupom?
Młodzież w wieku 18 lat, nie tylko fizjologicznie, pozostaje w fazie dojrzewania, przejawiając chęć uniezależnienia się od rodziców i większą podatność na wpływ rówieśników. Młodzi kierowcy, pełni wiary we własne możliwości, często jeżdżą z nadmierną prędkością, dążąc do współzawodnictwa i dostosowania się do norm społecznych czy rówieśniczej presji. Dodatkowo, młodzi kierowcy częściej narażają się na większe ryzyko na drodze, zwłaszcza jeżdżąc w nocy, przewożąc pasażerów, rzadziej stosując pasy bezpieczeństwa oraz kierując starszymi (tańszymi) pojazdami w gorszym stanie technicznym – tłumaczy Maria Dąbrowska-Loranc Kierownik Centrum Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Instytutu Transportu Samochodowego (ITS).
Młodzi gniewni?
Statystyki nie kłamią – młodzi kierowcy (18-24 lata) są w grupie podwyższonego ryzyka. W 2023 roku byli oni sprawcami 11,37 wypadków na 10 000 populacji, podczas gdy wśród seniorów (60+) wskaźnik ten wyniósł 3,65. Dlaczego tak się dzieje?
- Niedojrzałość i brak doświadczenia prowadzą do błędnej oceny sytuacji i ryzykownych zachowań.
- Przecenianie własnych umiejętności miesza się z brawurą, co często kończy się
- tragicznie.
Poczucie bycia „nieśmiertelnym” utrudnia młodym kierowcom dostrzeżenie zagrożeń.
Seniorzy na drodze – ostrożność i profilaktyka
Starzejące się społeczeństwo to coraz większe wyzwanie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. W 2050 roku blisko połowa populacji UE będzie mieć 50 lat lub więcej.
Nie ma precyzyjnego wieku, w którym należy przestać prowadzić pojazd, ale wraz z wiekiem u większości ludzi obniża się sprawność psychofizyczna. Zmniejsza się wrażliwość układu nerwowego, pogarsza się widzenie, słuch i zdolności reakcji. Badania wskazują, że największe zmiany czasu reakcji występują w wieku 50-60 lat oraz po 65 roku życia. Osoby po 75 roku życia charakteryzują się nawet dwukrotnie dłuższym czasem reakcji w porównaniu do osób młodszych – zwraca uwagę dr Ewa Odachowska-Rogalska, psycholog transportu, traumatolog z ITS.
Jak zapewnić bezpieczeństwo seniorom za kierownicą?
- Regularne badania lekarskie i psychologiczne to podstawa.
- Doskonalenie umiejętności jazdy poprzez kursy i szkolenia.
- Uświadamianie seniorów o ich ograniczeniach i sposobach na ich kompensację.
- Dostosowanie nawyków jazdy do zmienionych możliwości.
Recepta na bezpieczeństwo – wspólna odpowiedzialność
Zapewnienie bezpieczeństwa na drodze to zadanie nas wszystkich.
Dla młodych kierowców:
- Stopniowe zdobywanie doświadczenia pod okiem doświadczonych kierowców.
- Stosowanie się do przepisów i ograniczeń prędkości.
- Unikanie brawury i ryzykownych zachowań.
Dla seniorów:
- Szczera ocena swoich możliwości i rezygnacja z jazdy, gdy staje się ona zbyt niebezpieczna.
- Korzystanie z alternatywnych środków transportu, gdy jazda samochodem staje się uciążliwa.
- Zaangażowanie rodziny i bliskich w zapewnienie seniorom bezpieczeństwa na drodze.
Pamiętajmy, że bezpieczeństwo na drodze to nie tylko przepisy i statystyki. To przede wszystkim odpowiedzialność i szacunek dla innych. Kierując się tymi wartościami, możemy stworzyć bezpieczne środowisko dla wszystkich użytkowników dróg – młodych i starszych.