Unijna mapa drogowa dekarbonizacji transportu kołowego nakreśla ambitny plan redukcji emisji CO2.

Kluczowe znaczenie ma nie tylko stopniowe wycofywanie aut spalinowych, ale też promowanie bezemisyjnego transportu publicznego i ograniczenie dalszego wzrostu ruchu drogowego.

Cele klimatyczne UE a emisje z transportu

Komisja Europejska postawiła sobie ambitny cel. To redukcja emisji CO2 w UE o 90% do 2040 roku w porównaniu z 1990 rokiem. Transport kołowy odpowiada za znaczną część emisji, a jego dekarbonizacja jest kluczowa dla osiągnięcia neutralności klimatycznej.

Mapa drogowa opracowana przez Transport & Environment (T&E) analizuje ścieżki prowadzące do 86-procentowej redukcji emisji z transportu kołowego w UE do 2040 roku w porównaniu z 2015 rokiem. Kluczowe elementy tej strategii obejmują:

1. Wzmocnienie norm emisji CO2 dla samochodów

Uzgodnione w 2023 roku normy emisji CO2 dla aut osobowych i dostawczych przewidują stopniowe wycofywanie ze sprzedaży pojazdów spalinowych do 2035 roku. Według T&E ten krok pozwoli na redukcję emisji z floty samochodowej o 57% do 2040 roku.

2. Ograniczenie wzrostu ruchu drogowego

Mapa drogowa T&E kładzie nacisk na zatrzymanie rozrostu ruchu drogowego. W tym celu proponuje się:

• Wstrzymanie budowy nowych dróg – skupienie się na modernizacji istniejącej infrastruktury i rozwoju ekologicznych środków transportu.
• Promowanie transportu publicznego – zwiększenie dostępności i atrakcyjności komunikacji miejskiej, rowerowej i pieszej.
• Odpowiednie zarządzanie cenami paliw – wprowadzenie opłat za emisje CO2 i innych instrumentów cenowych, które zniechęcają do nadmiernego korzystania z aut spalinowych.

Te działania mogą doprowadzić do 14-procentowej redukcji emisji z transportu kołowego do 2040 roku.

3. Programy złomowania i elektryfikacja floty

Mapa drogowa T&E przewiduje programy złomowania starych aut spalinowych i zastępowania ich bezemisyjnymi alternatywami. Proponuje się również przyspieszoną elektryfikację flot samochodów służbowych. Te działania mogą łącznie obniżyć emisje o kolejne 12%.

4. Konwersja pojazdów spalinowych

Analiza T&E wskazuje na potencjał konwersji istniejących pojazdów spalinowych na elektryczne. Ten proces może przynieść dodatkową 4-procentową redukcję emisji.

Paliwa alternatywne – nieefektywny i kosztowny sposób na dekarbonizację

Mapa drogowa T&E wyraźnie odrzuca paliwa alternatywne, takie jak e-paliwa (syntetyczne), jako drogą i nieskuteczną strategię dekarbonizacji. E-paliwa charakteryzują się wysokimi emisjami w całym cyklu życia i generują zanieczyszczenia powietrza podczas spalania.

Zamiast sztucznie przedłużać życie technologii spalinowych, T&E apeluje o skupienie się na rozwoju i upowszechnianiu czystych rozwiązań transportowych. 

Dekarbonizacja transportu kołowego wymaga kompleksowego podejścia łączącego regulacje prawne, inwestycje w infrastrukturę i zmiany nawyków transportowych. Konieczne jest odejście od paradygmatu „samochód spalinowy na pierwszym miejscu” i skupienie się na rozwoju zrównoważonych i przyjaznych dla środowiska rozwiązań.