ZUS na Dolnym Śląsku podjął intensywne działania mające na celu skontrolowanie zwolnień lekarskich w pierwszym kwartale 2023 roku.
Wyniki kontroli są zaskakujące. W ciągu badanego okresu przeprowadzono ponad 10 tysięcy kontroli. Z tego aż 674 elektronicznych zwolnień lekarskich (e-ZLA) o wartości 307,3 tysiąca złotych zostało zakwestionowanych. Nie tylko na Dolnym Śląsku, ale również w całej Polsce przeprowadzono liczne kontrole osób posiadających zaświadczenia o czasowej niezdolności do pracy. Wyniki tych kontroli są alarmujące – wydano 7,77 tysiąca decyzji wstrzymujących wypłatę zasiłków chorobowych. Całkowita wartość zasiłków wstrzymanych w tym okresie wyniosła aż 6,8 miliona złotych.
Nieuczciwe praktyki związane ze zwolnieniami lekarskimi
Wielu pracowników nadużywa okresów zwolnień lekarskich, wykorzystując je w sposób niezgodny z ich przeznaczeniem. Wyjazdy na wycieczki, remonty mieszkania czy podejmowanie dodatkowej pracy zawodowej to tylko kilka przykładów takiego nadużywania. Wielu pracowników wykonuje pracę związaną z prowadzoną działalnością gospodarczą w czasie zwolnienia lekarskiego i publikuje informacje o tych działaniach w Internecie.
Konsekwencje nieprawidłowości
Zakład Ubezpieczeń Społecznych, poza wstrzymaniem wypłat zasiłków, może skierować zawiadomienie do prokuratury oraz cofnąć uprawnienia lekarzowi do wystawiania zwolnień. Dlatego ważne jest, aby wszyscy ubezpieczeni przestrzegali przepisów dotyczących zwolnień lekarskich.
Jak ZUS przeprowadza kontrole?
Istnieją dwa rodzaje kontroli związane z wykorzystywaniem zwolnień lekarskich. Pierwsza z nich to kontrola orzekania prowadzona przez lekarza orzecznika ZUS. Lekarz sprawdza, czy zwolnienie zostało orzeczone poprawnie, czyli czy lekarz leczący miał podstawy do wystawienia zwolnienia. Kontrola może odbyć się poprzez zaproszenie chorego do Lekarza Orzecznika, który przeprowadza badanie lekarskie i sprawdza, czy osoba nadal jest niezdolna do pracy. Innym sposobem jest sprawdzenie dokumentacji medycznej u lekarza leczącego. Jeśli lekarz orzecznik po przeprowadzeniu badania stwierdzi, że osoba nie jest chora, wystawia ZLA/K, skracając tym samym okres niezdolności do pracy. Ponadto, zgodnie z ustawą zasiłkową, koszty przejazdu na badania kontrolne są zwracane przez ZUS do wysokości kosztów najtańszego środka komunikacji publicznej.
Drugim rodzajem kontroli jest kontrola wykorzystywania prowadzona przez płatnika zasiłku, czyli ZUS lub pracodawcę. W ramach tej kontroli sprawdzane jest, jak osoba korzysta ze zwolnienia lekarskiego oraz czy nie wykorzystuje innej pracy zarobkowej. Pracodawca ma prawo skontrolować pracownika na zwolnieniu w okresie pierwszych 33 dni w roku lub 14 dni dla osób powyżej 50. roku życia. Pracodawca wypłaca wynagrodzenie za czas choroby w tym okresie. Po upływie tego czasu, pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego. Jeśli zakład pracy jest uprawniony do wypłaty zasiłków, to sam przeprowadza kontrole swoich pracowników. Natomiast ZUS przeprowadza kontrole dla pozostałych osób, takich jak pracownicy małych zakładów pracy i osoby prowadzące działalność gospodarczą.
Kontrolowane są również osoby korzystające z zasiłku opiekuńczego i świadczenia rehabilitacyjnego. Jeżeli kontrola wykaże niewłaściwe wykorzystanie zwolnienia, wykonywanie pracy zarobkowej lub niezgodne z przepisami działania, pracownik traci prawo do zasiłku za cały okres zwolnienia.
Ważne informacje dotyczące kontroli
Podczas kontroli, zarówno przy kontroli orzekania, jak i przy kontroli wykorzystywania e-ZLA, ZUS i pracodawca będą szukać chorego pod adresem widniejącym na zwolnieniu lekarskim. Adres ten dotyczy miejsca pobytu podczas choroby, a nie adresu zameldowania lub zamieszkania. Dlatego ważne jest, aby zwracać uwagę na adres podany przez lekarza na zwolnieniu. W przypadku zmiany adresu, należy poinformować pracodawcę i ZUS w ciągu 3 dni.
Źródło: ZUS
