Hiszpania słynie nie tylko z monumentalnych gotyckich katedr i zamków, które przyciągają turystów z całego świata. Ten kraj to również mekka nowoczesnej architektury, w której wybitni projektanci rewolucjonizują miejskie przestrzenie.

Współczesne budynki, pełne awangardy i śmiałych wizji, zmieniają krajobraz miast i wciągają odbiorców w dialog między przeszłością a przyszłością. Przedstawiamy kilka najważniejszych przykładów, które dowodzą, że nowoczesność i historia mogą współistnieć, tworząc unikalny wizerunek Hiszpanii.

Miasto Sztuki i Nauki w Walencji – futurystyczny kolaż Santiago Calatravy

W sercu Walencji, tam, gdzie niegdyś płynęła rzeka Turia, rozciąga się Miasto Sztuki i Nauki – zaskakujący kompleks autorstwa Santiago Calatravy i Felixa Candeli. Na przestrzeni dwóch kilometrów rozmieszczono awangardowe budowle, takie jak Hemisfèric, Oceanogràfic i Umbracle.

Calatrava połączył nowoczesne technologie z organicznymi kształtami, tworząc futurystyczne formy, które zachwycają. Oceanogràfic, największe akwarium w Europie, gromadzi aż 20 000 zwierząt reprezentujących 650 gatunków. Pałac Sztuki czy Agora to przestrzenie wielofunkcyjne, organizujące wydarzenia kulturalne i edukacyjne. To miejsce przyciąga tłumy turystów i stanowi przykład tego, jak architektura może ożywiać przestrzeń, zachęcając do nauki i kultury.

Muzeum Guggenheima w Bilbao – symbol awangardy Franka Gehry’ego

Od 1997 roku nie sposób wyobrazić sobie Bilbao bez Muzeum Guggenheima, zaprojektowanego przez Franka Gehry’ego. Wykrzywione, tytanowe płaszczyzny budynku zdają się łamać zasady grawitacji, a sama bryła wywołuje efekt „wow” już przy pierwszym spojrzeniu. Muzeum stało się ikoną Bilbao i symbolem jego przekształcenia z przemysłowego miasta w stolicę kultury. W zbiorach znajdują się dzieła Jeffa Koonsa, Louisa Bourgeois i Davida Salle, a sam budynek – wraz z zewnętrzną rzeźbą „Puppy” Koonsa – jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych ikon hiszpańskiej architektury współczesnej.

Metropol Parasol w Sewilli – drewniana awangarda Jürgena Mayera

Największa drewniana konstrukcja na świecie, Metropol Parasol, to jedno z najbardziej nieoczywistych miejsc Sewilli. Zbudowana na Plaza de la Encarnación, struktura, zwana również „Setas” (Grzyby), wznosi się na wysokość 29 metrów, tworząc unikalny punkt widokowy.

Zaprojektowana przez niemieckiego architekta Jürgena Mayera konstrukcja, pełna jest zakamarków i przejść, a pod ziemią kryje muzeum Antiquarium, w którym można zobaczyć pozostałości rzymskich ruin. To miejsce łączy tradycję i nowoczesność, pokazując, jak architektura może być przystosowana do historii, a jednocześnie inspirować przyszłość.

Dzielnica Cuatro Torres w Madrycie – nowoczesny szyk stolicy

Cuatro Torres Business Area zmieniła panoramę Madrytu i symbolizuje nowoczesność hiszpańskiej stolicy. Wysokościowce Torre Cepsa, Torre PwC, Torre de Cristal oraz Torre Emperador Castellana, wszystkie mierzące ponad 200 metrów, górują nad miastem i tworzą niesamowity skyline.

Dodany w 2021 roku budynek Caleido, osiągający 181 metrów, dopełnia kompozycję, tworząc tętniące życiem centrum biznesowe. Cuatro Torres to przykład nowoczesnego stylu, który odzwierciedla ambicje Hiszpanii w zakresie rozwoju gospodarczego i miejskiego.

MUSAC w León – mozaika kolorów i ekspresja sztuki

León to kolejne miasto, które wzbogaciło się o awangardowe dzieło architektury – Muzeum Sztuki Współczesnej Kastylii i León (MUSAC). Zaprojektowane przez hiszpańskich architektów Emilia Tuñóna i Luisa Moreno Mansillę, muzeum przypomina współczesną katedrę, której kolorowa fasada, złożona z 3351 szklanych paneli, odwołuje się do witraży gotyckich świątyń. Wewnątrz znajduje się pięć sal wystawowych, biblioteka i przestrzenie do organizacji warsztatów.

W 2007 roku budynek został nagrodzony w konkursie im. Miesa van der Rohe za architekturę współczesną, a jego struktura zaprasza zwiedzających do angażującego dialogu z dziełami sztuki.

Galicyjskie Miasto Kultury w Santiago de Compostela – na granicy tradycji i futurystyki

Santiago de Compostela, znane z katedry będącej celem pielgrzymek, stało się również domem dla Galicyjskiego Miasta Kultury. Znajdujące się na szczycie góry Gaiás kompleks budynków zaprojektowany przez Petera Eisenmana inspirowany jest krętymi szlakami pielgrzymkowymi i średniowiecznym dziedzictwem miasta. Projekt wpisuje się w krajobraz, jednocześnie wyróżniając się awangardowym podejściem. Obiekt oferuje różnorodne przestrzenie na wystawy, koncerty i wydarzenia kulturalne, a jego rozmach i oryginalność przyciągają miłośników architektury i sztuki.

Torre Glòries w Barcelonie – szklany cud Jean’a Nouvela

W 2005 roku panorama Barcelony wzbogaciła się o szklany cylinder – Torre Glòries, zaprojektowany przez Jean’a Nouvela. Architekt inspirował się górami Montserrat oraz sylwetką słynnej Sagrady Familii, co dodało projektowi lokalnego charakteru. Wysoka na 144 metry, budowla szczególnie imponuje nocą, gdy jej fasada ożywa dzięki specjalnemu oświetleniu, które przypomina grę kolorów. Nouvel chciał, aby wieża odzwierciedlała dynamizm i nowoczesność Barcelony, zachowując jednak odniesienia do jej historii.

Centre Pompidou w Maladze – kulturalna filia paryskiej instytucji

Malaga, miasto Picassa, wzbogaciła się o kolejny symbol – Centre Pompidou, mieszczące się w oryginalnym budynku Cubo zaprojektowanym przez Daniela Burena. To pierwsza filia paryskiego Centre Pompidou poza granicami Francji. Na powierzchni 2000 metrów kwadratowych znajdują się dzieła mistrzów XX i XXI wieku, w tym Picassa, Miró czy Fridy Kahlo. Malaga stała się dzięki niemu centrum nowoczesnej sztuki, oferując szeroki program kulturalny, który przyciąga odwiedzających z całego świata.

Most-pawilon i wieża ciśnień w Saragossie – pamiątki Expo 2008

Expo 2008 w Saragossie pozostawiło po sobie dwie architektoniczne perełki – Most w kształcie mieczyka oraz 76-metrową Wieżę Ciśnień. Most-Pawilon, zaprojektowany przez Zahę Hadid, to symbol połączenia przeszłości z nowoczesnością. Konstrukcja stanowi punkt orientacyjny w krajobrazie miasta, a Wieża Ciśnień, która symbolizuje zasoby wodne, przypomina o głównym temacie wystawy. Saragossa to przykład tego, jak miasta mogą przekształcać swoje dziedzictwo przemysłowe w nowoczesne przestrzenie.

Centrum Niemeyera w Avilés – nowoczesność kontra starówka

Avilés, historyczne miasto w Asturii, może się poszczycić awangardowym dziełem Oscara Niemeyera. Centrum Kulturalne, umiejscowione nad rzeką, wyróżnia się białymi, organicznymi kształtami, które kontrastują z okolicznymi zabytkami. Wieża widokowa, audytorium i kopuła Centrum Niemeyera przyciągają miłośników kultury i sztuki współczesnej, oferując przestrzenie wystawiennicze, koncertowe i edukacyjne. Niemeyer powiedział, że ten projekt jest jego hołdem dla pokoju i kultury, a jego obecność wzbogaca krajobraz Avilés.

Ponadto, warto obejrzeć:

• Hotel Marqués de Riscal w Elciego – projekt Franka Gehry’ego, który stworzył budynek o falujących liniach, przypominających rozwiewane na wietrze wstążki. Dzięki tytanowej fasadzie i nowoczesnej formie, hotel ten stał się ikoną współczesnej architektury w regionie La Rioja.
• Bodegas Ysios w Laguardia – również autorstwa Santiago Calatravy, budynek winiarni jest osadzony na tle górzystego krajobrazu i wyróżnia się falującym, dynamicznym dachem. Jego kształt nawiązuje do pobliskich gór, stanowiąc harmonijne połączenie architektury z naturą.
• Auditorio de Tenerife w Santa Cruz de Tenerife – modernistyczna budowla zaprojektowana przez Santiago Calatravę, która przypomina falę oceanu lub rozkładający się żagiel. Wyjątkowy kształt i zastosowane materiały sprawiają, że jest jednym z najbardziej ikonicznych obiektów Wysp Kanaryjskich.