Dzień Ziemi to doskonały moment, aby przyjrzeć się wpływowi zmian klimatu na rynek pracy.
Unijne regulacje wymuszają na firmach szybką transformację, która dotknie szczególnie branże emitujące duże ilości gazów cieplarnianych. Eksperci z Grafton Recruitment analizują te zmiany i ich konsekwencje.
Zmiany w zatrudnieniu
Do 2030 roku rynek pracy czekają istotne przeobrażenia. Transformacja energetyczna obejmie nie tylko sektor energetyczny, ale i wszystkie gałęzie gospodarki korzystające z paliw kopalnych. Spadek zatrudnienia będzie widoczny przede wszystkim w branżach wysokoemisyjnych. Prognozy wskazują na redukcję 87 tys. miejsc pracy w górnictwie i wydobyciu.
Z drugiej strony, PARP szacuje, że transformacja energetyczna wygeneruje około 300 tys. nowych miejsc pracy. Przemysł przetwórczy odnotuje wzrost zatrudnienia o 50 tys. (1,6% w porównaniu z 2021 r.), a sektor budowlany ustabilizuje się na poziomie 1,2-1,25 mln osób. W transporcie i magazynowaniu liczba pracujących wzrośnie o 116 tys. (wzrost o 11%).
Polska a inwestycje w zielone technologie
Wyzwania klimatyczne wiążą się z inwestycjami. Raport PwC „The Net Zero Future 50” pokazuje, że w Europie Środkowo-Wschodniej nakłady na technologie klimatyczne wzrosły z 10,6 mln USD w 2013 r. do 398 mln USD w 2020 r., a w I połowie 2021 r. przekroczyły 502 mln USD. Polska, mimo największej w regionie gospodarki, pozyskała w latach 2013-2021 jedynie 4,65% łącznego finansowania zielonych technologii. Dla porównania start-upy z Estonii i Litwy osiągnęły 74,8%. Liderami inwestycji w regionie są Tallinn, Wilno i Sveta Nedelja.
Polska gospodarka, oparta na paliwach kopalnych (72,4% energii z węgla kamiennego w 2021 r.), stoi przed wyzwaniem transformacji i pozyskiwania zielonej energii.
„Climate quitters” i nowe zawody
Zmiany na rynku pracy oznaczają nowe zawody. Pracownicy z sektora silników spalinowych znajdą zatrudnienie np. przy produkcji ogniw do aut elektrycznych. Ci z branż wysokoemisyjnych będą mogli przekwalifikować się w kierunku „zielonych technologii”.
Zielone miejsca pracy to te, które przyczyniają się do zachowania lub przywrócenia stanu środowiska, niezależnie od tego, czy występują w tradycyjnych, czy rozwijających się „zielonych” sektorach. Są one związane z działaniami, które wpływają pozytywnie na zwiększanie efektywności energetycznej i surowcowej, ograniczanie emisji gazów cieplarnianych, minimalizację odpadów i zanieczyszczeń, ochronę i odtwarzanie ekosystemów oraz wspieranie adaptacji do skutków zmian klimatu – mówi Danuta Protasewicz, Regional Manager w Grafton Recruitment.
Niektórzy zdecydują się na zmianę kariery z własnej woli, kierując się przekonaniami. To „climate quitters”, którzy rezygnują z pracy lub odrzucają oferty ze względu na niezgodność wartości firmy z ich podejściem do ekologii. Trend ten napędzają młodzi ludzie, dla których zrównoważony rozwój jest coraz ważniejszy.
Wpływ na firmy
Firmy, które nie angażują się w ochronę środowiska, mogą mieć problem z pozyskaniem i utrzymaniem talentów. Młodzi pracownicy są gotowi odejść z firmy, jeśli nie spełnia ona ich oczekiwań w zakresie działań proekologicznych.
Komunikacja misji, wizji i wartości firmy w kontekście zmian klimatycznych staje się filarem employer brandingu. ESG (Environmental, Social, Governance), czyli punktacja społecznej odpowiedzialności biznesu, może stać się kluczowym czynnikiem dla kandydatów, szczególnie młodszego pokolenia (według Pew Research Center 55% osób w USA w wieku 25-34 lat ceni sobie zobowiązania ESG).
Firmy, które podkreślają swój wkład w ochronę środowiska i oferują pracownikom związane z tym korzyści, mogą stać się atrakcyjnym pracodawcą dla talentów ceniących zrównoważony rozwój.
Przyszłość rynku pracy
Transformacja klimatyczna stawia przed rynkiem pracy nowe wyzwania, ale otwiera też drzwi do nowych możliwości. Firmy, które dostosują się do zmian i zaoferują atrakcyjne warunki dla pracowników ceniących zrównoważony rozwój, będą miały przewagę konkurencyjną.
