Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu przeprowadził pierwsze w Polsce badania nad samookaleczeniami niesamobójczymi wśród studentów.
Wyniki są alarmujące: zjawisko to dotyka znaczną część młodych ludzi, a jego przyczyny tkwią m.in. w stresie, samotności i izolacji.
Badania, realizowane w ramach kampanii „Mów o sobie”, miały na celu zbadanie przyczyn i konsekwencji samookaleczeń wśród studentów w wieku 18-25 lat. Do udziału w ankiecie zaproszono studentów wrocławskich uczelni.
Stres i samotność – główne czynniki ryzyka
Wyniki badań pokazują, że samookaleczenia silnie korelują z poczuciem stresu i samotności. Wielu studentów nie radzi sobie z negatywnymi emocjami i nie potrafi rozwiązywać problemów. W efekcie szukają ucieczki w samookaleczeniach, które – choć nie mają na celu odebrania sobie życia – mogą prowadzić do poważnych konsekwencji.
Okazało się, że problem jest, i to niemały – mówi prof. Błażej Misiak, kierownik Katedry i Kliniki Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu. – Połowa osób, które wypełniły ankietę, co najmniej raz w życiu praktykowała samookaleczenia, a tylko w ostatnim roku w ten sposób „radziło” sobie z kłopotami prawie 25 proc. badanych. Nie spodziewaliśmy się, że liczby te będą tak wysokie i na pewno są to alarmujące dane.
Samookaleczenia a ryzyko samobójstwa
W niektórych przypadkach samookaleczenia mogą stanowić czynnik ryzyka prób samobójczych. Dotyczy to zwłaszcza osób, u których samookaleczenia mają charakter trwały i utrzymują się od dłuższego czasu. W takich przypadkach kluczową rolę odgrywają funkcje samookaleczeń, takie jak regulacja emocji czy samokaranie.
Wyjątkowo niebezpieczne są też sytuacje, kiedy młody człowiek okalecza się, aby nie popełnić samobójstwa. Autoagresja ma zapobiec odebraniu sobie życia – dodaje dr hab. Monika Szewczuk-Bogusławska z Katedry i Kliniki Psychiatrii UMW . – Równie groźne są samookaleczenia, które mają przerwać stan dysocjacji, a więc „odzyskać uczucia”. Dotyczą osób, które mówią, że sprawiają sobie ból, aby poczuć cokolwiek i wyjść z poczucia odrętwienia.
Potrzeba wsparcia dla studentów
Wyniki badań jasno wskazują na potrzebę stworzenia systemu wsparcia dla studentów zmagających się z samookaleczeniami. Badani studenci sami wyrażają chęć skorzystania z takiej pomocy – prawie 90% z nich opowiedziało się za stworzeniem we Wrocławiu scentralizowanego miejsca, w którym mogliby otrzymać wsparcie psychiatryczne i psychologiczne.
Co dalej?
Zespół badaczy z Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu planuje dalsze działania mające na celu przeciwdziałanie samookaleczeniom wśród studentów. W planach są m.in. warsztaty psychoedukacyjne i zajęcia fakultatywne poświęcone poprawie dobrostanu psychicznego.
Badania nad samookaleczeniami niesamobójczymi wśród studentów to ważny krok w kierunku zrozumienia i przeciwdziałania temu alarmującemu zjawisku. Wyniki badań stanowią cenną informację dla decydentów i pozwalają na opracowanie skutecznych strategii wsparcia młodych ludzi.
