Performans „Tkanki Głębokie. Herstorie Jadwigi Marii Strumff” to wydarzenie, które wnika głęboko w złożoność kobiecego ciała i duszy.
To artystyczne przedsięwzięcie, zainspirowane pamiętnikiem „Spostrzeżenia nad ludźmi. Szczere wyznania Massażystki”, przedstawia intymną i bolesną herstorię kobiecego doświadczenia, które łączy przeszłość z teraźniejszością. Na scenie połączą się historie kobiet współczesnych z tymi, które żyły na przełomie XIX i XX wieku. Oto opowieść o ciele, które staje się świadkiem historii, przechowuje emocje, a także opowiada o doświadczeniach pokoleń kobiet – prababek, matek, córek, wnuczek i sióstr.
Ciało jako archiwum kobiecej pamięci
Ciało w tym performansie nie jest jedynie fizycznym bytem – to struktura, która ma własny język i zapisane w nim herstorie. Performans bada jego rolę jako przestrzeni, w której gromadzą się ból, radości, pożądania i słabości. To miejsce, gdzie odrzucenie z powodu płci, orientacji czy pochodzenia staje się namacalne. Prace Jadwigi Marii Strumff – warszawskiej masażystki – są kanwą, na której performerki rozwijają swoje opowieści. Kobiety, zainspirowane jej zapiskami, będą opowiadać historie Żydówki, lesbijki, emancypantki, pracownicy i migrantki. Ciało stanie się nośnikiem tych opowieści, badając swoją tożsamość poprzez różnorodne praktyki cielesne: masaż, jogę, taniec butoh, kickboxing czy technikę Aleksandra.
Herstorie wykluczonych
Performerki przywołają w swoich działaniach historie kobiet, które przekraczały granice wyznaczone przez społeczeństwo – czy to pod względem płci, czy pochodzenia. Masażystka Strumff, masując ciała swoich klientek w warszawskich buduarach, docierała do herstorii bólu i pragnień, których doświadczyły jej klientki. Jej teksty obnażają brutalną rzeczywistość kobiet zmuszonych do walki o własne miejsce w świecie. Podobnie performerki „Tkanek Głębokich” konfrontują się z przeszłością, jednocześnie odnosząc ją do współczesności, badając, co zmieniło się przez ponad sto lat.
Intymność w przestrzeni liminalnej
Kluczowym elementem performansu jest przestrzeń liminalna, która oferuje bezpieczne miejsce dla kobiecej intymności. To tam performerki mogą swobodnie badać swoje ciała, ale także relacje między kobietami. To nie tylko fizyczne ćwiczenia, ale także głębokie, symboliczne wnikanie w tkanki – zarówno te fizyczne, jak i emocjonalne. Wspólna przestrzeń staje się narzędziem do badania międzypokoleniowego kobiecego doświadczenia. W liminalnej strefie granice zacierają się, umożliwiając dialog pomiędzy przeszłością a teraźniejszością.
Sztuka oporu
Performans „Tkanki Głębokie” jest również aktem oporu. Prace Strumff, będące źródłem inspiracji, były głosem sprzeciwu wobec opresyjnej rzeczywistości. Masażystka, działając w zakamarkach warszawskich buduarów, docierała do głęboko skrywanych traum i marzeń swoich klientek. Współczesne artystki biorące udział w performansie podążają jej śladami, przełamując społeczne ograniczenia i walcząc o swoje miejsce w świecie. Tym samym „Tkanki Głębokie” stają się manifestem kobiecej siły i niezależności.
Pokazy i współpraca artystyczna
Performans został zrealizowany we współpracy z Stowarzyszeniem SISTRUM – Przestrzeń Kultury Lesbijskiej oraz dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu OFF Polska. Autorkami projektu są członkinie Kolektywu Kobiecy Zakład Pracy, które odpowiedzialne były za dobór tekstów oraz oświetlenie. Na scenie zobaczymy m.in. Kaję Janiszewską, Dinę Kuznetsovą, Lady Lion, Agnieszkę Małgowską, Karolinę Micułę oraz Monikę Rak. Współpracują z nimi m.in. Aleksandra Badurska, Ewa Głowacka oraz Maja Korzeniewska.
W ramach projektu zrealizowano także podcast „Tkanki Głębokie”, w którym gościnie rozmawiają o współczesnych aspektach kobiecego doświadczenia, odnosząc je do przeszłości. Podcast jest dostępny online, otwierając drzwi do refleksji nad tym, co łączy współczesne kobiety z tymi, które masowała Jadwiga Strumff.
Harmonogram wydarzeń performatywnych
Warszawa, Scena Potem-o-tem, ul. Nowolipki 2/2a
- Premiera: Sobota, 28 września, godz. 19:00
- Dodatkowe pokazy: Niedziela, 29 września, godz. 12:00 oraz 17:00
Wrocław, Studio Na Grobli Instytutu Grotowskiego, ul. Na Grobli 30-32
- Premiera: Niedziela, 27 października, godz. 12:00
- Specjalny pokaz w ramach festiwalu Święta: Niedziela, 27 października, godz. 17:00 (dostępne tłumaczenie PJM).
