Choć zasady BHP wydają się znane wszystkim pracownikom, statystyki Głównego Urzędu Statystycznego malują zatrważający obraz.
Analiza pierwszego kwartału 2024 roku, zawarta w raporcie „Wypadki przy pracy w I kwartale 2024 roku”, nie napawa optymizmem. Liczba poszkodowanych w porównaniu do analogicznego okresu w 2023 roku wzrosła o 7,9%. Wzrost odzwierciedla również wskaźnik wypadkowości, który z 1,00 wzrósł do 1,12, co oznacza, że na 1000 pracujących osób przypada 1,12 poszkodowanych w wypadku.
Czarna lista branż
Szczególnie niebezpieczne okazują się górnictwo i wydobywanie, gdzie odnotowano najwyższy wskaźnik wypadkowości, skupiony w województwie śląskim. Na kolejnych miejscach plasują się sektor dostaw wody, gospodarowania ściekami i odpadami, rekultywacja oraz przetwórstwo przemysłowe.
Nie da się ukryć, że w branżach ciężkich, przemysłowych, gdzie dochodzą czynniki materialne jak maszyny czy narzędzia o wiele łatwiej o wypadek, który może być poważniejszy w skutkach. Stąd cała machina przepisów, szkoleń, programów edukacyjnych, czy dbałość o ergonomię pracy i właściwe oznakowanie miejsca pracy. To wszystko jest niezwykle ważne. Trzeba wzbudzać samoświadomość pracowników, tak aby teoretyczna wiedza zadziałała w praktyce. Zwłaszcza wtedy, gdy mamy stresującą sytuację, momenty pośpiechu, czy pracę wymagającą współdziałania z drugim człowiekiem. Czasami wystarczy niewiele, aby doszło do wypadku – roztargnienie, zamyślenie się, chęć przyśpieszenia wykonania zadania – mówi Anna Połchowska, Kierownik ds. BHP i Ochrony Środowiska w firmie Cedo.
Ludzki czynnik – gwóźdź do trumny?
Według raportu GUS, za ponad połowę (41,7%) wypadków odpowiada nieprawidłowe zachowanie pracownika. Niewłaściwe posługiwanie się czynnikami materialnymi zajmuje drugie miejsce (10%), a zdarzenia niezależne od pracowników, działanie osób trzecich lub zwierząt zamykają podium.
Urazy kończyn
Statystyki nie pozostawiają złudzeń – aż 78,1% osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy doznało urazu kończyn. To jasny sygnał, że należy skupić się na ochronie tej części ciała, zarówno w miejscu pracy, jak i poza nim.
Profilaktyka – klucz do sukcesu
Budowanie świadomości wśród pracowników na temat bezpiecznych praktyk pracy staje się priorytetem. Znając najczęstsze przyczyny wypadków, pracodawcy i sami pracownicy mogą podjąć skuteczne działania prewencyjne, minimalizując ryzyko i chroniąc zdrowie oraz życie.
Wnioski i apel
Sytuacja wymaga zdecydowanych działań. Konieczne jest wzmocnienie nadzoru nad przestrzeganiem zasad BHP, prowadzenie regularnych szkoleń i podnoszenie świadomości pracowników na temat zagrożeń czyhających w miejscu pracy. Pamiętajmy, że każdy wypadek to nie tylko dramat dla poszkodowanego, ale również strata dla firmy i całego społeczeństwa.